خندوانه حامل زبان و فرهنگ
خندوانه حامل زبان و فرهنگ بود در قسمتهای پایینی سری دوم برنامة خندوانه با اجرای رامبد جوان، عادل فردوسیپور به عنوان مهمان برنامه خندوانه خاطرهای از لهجة کرمانی تعریف کرد
خندوانه حامل زبان و فرهنگ
او که به همراه خواهرش برای شرکت در مراسم ختم مادربزرگش عازم رفسنجان شده بود با مشکل پرسیدن آدرس مواجه شده بود. این چهرة مشهور و محبوب کرمانی از مردم آدرس خیابان «نخعی» ـ با فتحه روی نون ـ را میپرسید و مردم رفسنجان از وجود چنین خیابانی در شهر اظهار بیاطلاعی میکردند. او پس از چند تلاش ناکام بالاخره متوجه مشکل میشود و میپرسد خیابان نخعی ـ با کسره زیر نون و «عــــــــی» کشیده که از ویژگیهای لهجة کرمانی است، کجاست و البته سریع مردم متوجه شده و به او آدرس را نشان میدهند!
در تعاریف زبانشناسی، ما هر زبان را شامل گویشهایی و هر گویش را شامل زیرگویشهایی میدانیم و در سطحی پایینتر، از لهجههای فراوان در هر زبان یاد میکنیم. کرمانی یا کرمونی تنها یک لهجه محسوب میشود، با وجود این میبینیم یک تفاوت بسیار کوچک باعث چه پارازیتهای ارتباطی و حتی بدفهمی و یا کجفهمیهایی میشود.
حال وقتی با دو زبان جداگانه مواجه میشویم این تفاوتها بسیار بیشتر میشود. هر زبان بیانگر یک فرهنگ است و مفاهیمی در هر زبان وجود دارد که در زبان دیگر وجود ندارند و بنابراین قابل ترجمه نیز نیستند و حتی میتواند باعث اختلال گسترده در رساندن معنا شوند. به عنوان نمونه، ما مشهدیها به شیرینی خاصی که در بسیاری از نقاط ایران به آن «نان خامهای» گفته میشود، «نارنجک» میگوییم. این نام اینقدر طبیعی است که در بسیاری از قنادیهای مشهد مثلا میبینید نوشته نارنجک کیلویی فلان تومان؛ این نام همانقدر که برای مشهدیها طبیعی است برای دیگران عجیب است و به عنوان نمونه، شاید اگر به یک تهرانی بگویید نارنجک میخواهم فکر کند شما قصد منفجر کردن جایی دارید و یحتمل دینامیت و تیانتی هم خواهید خواست!
برنامه خندوانه فصل دوم تمام شد اما هنوز حاشیه های جالب و خبرهای خندوانه ادامه دارد پیشنهاد می کنیم مطلب " ادامه حاشیه های برنامه خندوانه " را بخوانید.
در آخرین سفری که به کردستان و شهر زیبای سنندج داشتم یکی از دوستان بسیار مهربان و عزیز کُرد ناگهانی و یهویی به من گفت: فلانی میخواهم برایت یک «کِلاش» بگیرم! برای من که تنها تصورم از واژة «کلاش» اسلحة کلاشینکف است، شنیدن این جمله بهتآور بود! داشتم در ذهن خودم مرور میکردم من کِی اسلحة کلاش خواستم؟ آن را چه کار بکنم؟ چگونه را ببرم و ...؟ یکی از دوستان که چهرة بهتزده مرا دید توضیح داد که «کِلاش» پاپوش مخصوص لباس کُردی است که پاشنه ندارد و بسیار هم نفیس و زیباست.
مشابه «نارنجک» یا «کلاش» در هر زبان، گویش و لهجهای وجود دارد. واژههای زیادی در زبان کردی وجود دارد که به معنایی که در کردی است معادلی در زبان فارسی ندارد و بنابراین، ترجمه نمیتواند بازگوکننده خوبی برای بیان معنا باشد.
خندوانه حامل زبان و فرهنگ هدف از زبان برقراری «ارتباط» با دیگران است. ارتباط عبارت است از فراگرد انتقال پیام از سوی فرستنده برای گیرنده، مشروط بر آنکه در گیرنده پیام، مشابهت معنی با معنی موردنظر فرستنده پیام ایجاد شود. هر چقدر زبان، گویش و لهجهها با هم تفاوت کُند احتمال رساندن معنای مشترک کمتر و کمتر میشود.
در این میان و در شرایطی که در فرهنگ ما میزان مطالعه بهشدت کاهش یافته است، رسانه و فرهنگ و زبان حاکم بر آن بسیار حائز اهمیت است. در زمانی که مردم کمتر کتاب میخوانند نقش رسانهها در ایجاد بار معنایی مثبت و منفی به واژهها اهمیت مضاعفی دارد. زبان حامل ایدئولوژی است و طبیعی است که با توجه به کارکردهای مختلفی که برای رسانهها قائل هستیم، وقتی رسانه حامل انتقال زبان باشد، بار ایدئولوژیک آن افزایش مییابد.خندوانه حامل زبان و فرهنگ
هنگامی که میخواهیم مفهومی را با زبانی غیر از زبان مادری افراد به آنان منتقل کنیم، بسیاری از اوقات حتی در حد تفاوت لهجه یا گویش میتواند باعث بدفهمی نسبت به پیام شود، بنابراین برای رساندن مفاهیم به شکلی که حداکثر اشتراک معنا را با معنای موردنظر فرستنده در ذهن گیرنده ایجاد کند، انتقال پیام به زبان مادری بهترین روش محسوب میشود.
خندوانه حامل زبان و فرهنگ
گرداوری خندوانه
پر بیننده ترین مطالب مرتبط
زمان پخش فصل سوم خندوانه اسفند 94
پیمان معادی در فیلم جدید رامبد جوان بازی می کند
مجری خندوانه با نگار به جشنواره فیلم فجر می رود
جناب خان در حال عزاداری در بوشهر